Như bạn có thể biết, vitamin A giúp cải thiện thị lực. Ngoài ra, loại thành tố này còn mang lại nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe khác. Vì vậy, các chuyên gia dinh dưỡng thường khuyến cáo rằng cơ thể chúng ta cần đủ vitamin A. Tuy nhiên, nếu bổ sung quá nhiều hoặc quá ít cũng gây ra hậu quả ngược nên cần đặc biệt lưu ý.
Vitamin A là tên gọi của một nhóm các hợp chất hòa tan trong chất béo, bao gồm các este retinol, retinal và retinyl.
Vitamin A thường tồn tại ở hai dạng, bao gồm:
Vitamin A đã hình thành (retinol và retinyl este) thường được tìm thấy trong thịt, gan, cá, sữa, v.v.
Tiền chất vitamin A (carotenoid) được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm từ thực vật như trái cây, rau, dầu, v.v. Tiền chất vitamin A phổ biến nhất được tìm thấy trong thực phẩm và chất bổ sung là beta-carotene.
Để sử dụng cả hai dạng vitamin A, cơ thể phải chuyển đổi chúng thành axit retinal và retinoic — các dạng hoạt động của vitamin.
Vì vitamin-A hòa tan trong chất béo, nó sẽ được lưu trữ trong các mô của cơ thể để sử dụng sau này. Hầu hết vitamin A trong cơ thể được lưu trữ trong gan dưới dạng retinyl este. Các este này sau đó được chia thành all-trans retinol, liên kết với protein liên kết retinol (RBP) và đi vào máu để thực hiện chức năng của nó.
Duy trì, bảo vệ và tăng cường thị lực là chức năng nổi bật nhất của vitamin A. Nhờ nó mà mắt có thể nhìn được trong điều kiện ánh sáng yếu.
Thiếu vitamin A là nguyên nhân khiến thị lực ban đêm kém, dẫn đến chứng “quáng gà” vào lúc chạng vạng. Ngoài ra, vitamin-A còn có thể bảo vệ giác mạc và tránh các bệnh về mắt như khô mắt.
Ngoài ra, vitamin A và tiền chất beta-caroten đầy đủ sẽ giúp ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nồng độ beta-carotene, alpha-carotene và beta-cryptoxanthin trong máu cao hơn có thể làm giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng lên đến 25%.
Tế bào lympho T, bảo vệ cơ thể khỏi các chất lạ và tham gia vào hệ thống miễn dịch.
Ngoài ra, vitamin A còn có tác dụng bảo vệ biểu mô dưới da, niêm mạc khí quản, phổi, ruột non,… giúp ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn, tăng cường sức đề kháng. Vì vậy, khi cơ thể bị thiếu vitamin-A, cơ thể rất dễ bị vi khuẩn tấn công khiến cơ thể yếu hơn, dễ bị bệnh, lâu hồi phục hơn.
Không chỉ canxi và vitamin D mà vitamin A cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hệ xương chắc khỏe. Theo các chuyên gia xương khớp, nồng độ retinol trong cơ thể có liên quan mật thiết đến mật độ xương của xương đùi. Cụ thể, người ta đã phát hiện ra rằng những người lớn tuổi bị loãng xương thường có lượng retinol thấp hơn bình thường.
Một phân tích tổng hợp khác của các nhà nghiên cứu cho thấy những người có tổng lượng vitamin A trong chế độ ăn uống cao có nguy cơ gãy xương thấp hơn 6%.
Đến nay, nhiều nghiên cứu đã được thực hiện để chứng minh rằng vitamin A có tác dụng ngăn ngừa ung thư. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Dermatology cho thấy việc tăng cường vitamin A trong chế độ ăn uống hàng ngày có thể làm giảm nguy cơ mắc ung thư biểu mô tế bào vảy, một loại ung thư da khá phổ biến.
Ngoài ra, nhiều nghiên cứu khác cũng kết luận, vitamin-A giúp ngăn ngừa các bệnh ung thư nguy hiểm như ung thư vú, buồng trứng, bàng quang, tuyến tiền liệt và ung thư phổi.
Loại vitamin này thu nhỏ lỗ chân lông, giảm sự tích tụ của vi khuẩn và bụi bẩn, giúp ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị mụn. Đồng thời, tác dụng kháng khuẩn, chống viêm của vitamin-A giúp loại bỏ dần các vết mụn và ngăn ngừa chúng hình thành trong tương lai. Chất dinh dưỡng này cũng được sử dụng để tăng hiệu quả điều trị các bệnh như bệnh vẩy nến, bệnh chàm, v.v.
Không chỉ vậy, vitamin A còn hỗ trợ làn da tươi trẻ, săn chắc hơn. Theo nghiên cứu, vitamin A có khả năng kích thích tái tạo tế bào, thúc đẩy chu trình sản sinh, tổng hợp collagen, giúp chống lão hóa và duy trì độ đàn hồi cho da. Ngoài ra, nó giúp bảo vệ da khỏi các gốc tự do và ánh nắng mặt trời. Nhờ đó, sắc tố melanin được kiểm soát và làn da luôn giữ được vẻ trắng sáng, tránh các vết thâm nám, sạm da.
Vitamin A tham gia vào quá trình phát triển của tinh trùng và trứng. Thiếu vitamin-A sẽ ức chế sự phát triển của các tế bào tinh trùng, dẫn đến vô sinh ở nam giới và giảm chất lượng trứng ở nữ giới. Vì vậy, việc bổ sung vitamin A là điều cần thiết đối với những ai đang muốn thụ thai.
Ngoài ra, loại vitamin này rất cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh của phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh. Vitamin A giúp hạn chế nhiễm độc thai nghén và ngăn ngừa các rối loạn phát triển. Đặc biệt ở những bà mẹ nhiễm HIV, thiếu vitamin-A có thể làm tăng khả năng lây truyền HIV từ mẹ sang con.
Vitamin A tham gia vào quá trình phát triển cấu trúc các cơ quan của thai nhi như hệ thần kinh, tim, thận, mắt, phổi, tuyến tụy… Tuy nhiên, thiếu hoặc thừa vitamin-A trong thai kỳ có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh cho thai nhi.
Khi cơ thể thiếu vitamin A có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như:
Vitamin A chỉ tạo điều kiện sử dụng tốt khi đủ và thích hợp, thiếu hoặc thừa có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc.
Khi bổ sung vitamin-A với lượng lớn hoặc trong thời gian dài có thể dẫn đến tình trạng thừa vitamin-A và có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như:
Vitamin A có thể được sử dụng trong nhiều trường hợp, chẳng hạn như:
Nhu cầu vitamin A của một cá nhân sẽ phụ thuộc vào độ tuổi, cân nặng và sức khỏe tổng thể của một người. Xem bảng dưới đây để biết rõ hơn.
Thời gian bổ sung Vitamin A tốt nhất
Có thể bổ sung vitamin-A vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, tuy nhiên nếu uống vitamin A dạng viên thì tốt nhất nên uống trong bữa ăn để cơ thể hấp thụ dưỡng chất một cách tốt nhất.
Quá liều vitamin A có thể hiếm nhưng tình trạng thiếu vitamin-A là phổ biến, và để phòng tránh tốt nhất, trước tiên bạn cần đến gặp bác sĩ để xác định được nhu cầu vitamin A của cơ thể. Để bổ sung, bạn có thể tham khảo các phương pháp sau:
Để phòng ngừa thiếu vitamin-A ở trẻ nhỏ, việc cho trẻ bú mẹ, bú mẹ hoàn toàn đến 6 tháng tuổi và tiếp tục cho trẻ bú mẹ đến 24 tháng phải giúp đảm bảo nhu cầu vitamin-A.
Duy trì một chế độ ăn uống đa dạng và chọn thực phẩm giàu vitamin-A. Thực phẩm giàu vitamin-A bao gồm: trứng, cá, thịt, gan, sữa, rau mồng tơi, rau diếp, rau dền, rau diếp, v.v. Rau dền, hành lá, hẹ tây, rau thơm, các loại rau ăn củ như đu đủ, cà rốt, các loại quả chín như đu đủ, xoài … Ngoài ra, cần chú ý cung cấp các thực phẩm giàu đạm, chất béo trong bữa ăn hàng ngày để giúp cân đối dinh dưỡng.
Bạn có thể bổ sung vitamin A bằng cách bổ sung thực phẩm bảo vệ sức khỏe Nutrilite Multi Carotene cung cấp nhiều loại carotenoid từ alpha carotene và beta carotene, zeaxanthin và lutein , vì carotene được chuyển hóa thành vitamin A nên nó giúp cải thiện thị lực yếu, khô mắt, nhức mắt và đau mắt do thiếu vitamin A.
Sử dụng thực phẩm chức năng bổ sung vitamin-A cũng là một cách bổ sung vitamin-A đầy đủ, an toàn và hiệu quả. Thành phần và hàm lượng của loại thực phẩm này đã được nhà sản xuất nghiên cứu kỹ lưỡng nên bạn có thể yên tâm sử dụng.
Trên đây là toàn bộ bài viết về vitamin A, tác dụng của vitamin-A đối với cơ thể và những tác hại của việc thiếu hay thừa. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã nhận thức được tầm quan trọng của loại vitamin này từ đó xây dựng kế hoạch bổ sung hoặc hạn chế phù hợp, giúp bạn chăm sóc sức khỏe một cách toàn diện.
Xem thêm: |
* Tham khảo và tập hợp thông tin từ wikipedia
Biên tập bởi khoetunhien24h 10/09/2022